سوت تالابى ساقتالسا

جوعارعى سوت توراعاسى جاقىپ اسانوۆ جوعارعى سوت ورگانىنىڭ كەزەكتى جالپى وتىرىسىن وتكىزدى. وتىرىس جۇمىسى ونلاين رەجيمدە ينتەرنەتتەن تىكەلەي تاراتىلدى. كۇن تارتىبىنە سايكەس, وندا جوعارعى سوتتىڭ «سوت شەشىمى تۋرالى» نورماتيۆتىك قاۋلىسىنا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار تالقىلاندى.
جيىن جۇمىسىنا جوعارعى سوت سۋديالارى, عىلىمي-كونسۋلتاتيۆتىك كەڭەس مۇشەلەرى, سونداي-اق كونستيتۋتسييالىق كەڭەستىڭ, باس پروكۋراتۋرانىڭ, ادىلەت جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىكتەرىنىڭ, مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ, مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتىنىڭ, سالالىق جانە كاسىپكەرلىك قاۋىمداستىقتاردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
جوعارعى سوت سۋدياسى ايگۇل ساپاروۆا نورماتيۆتىك قاۋلى جوباسىن تانىستىردى. «سوت شەشىمى كەلىپ تۇسكەن تالاپ ارىزدىڭ جاۋابىن قامتىپ قانا قويماي, وعان قويىلاتىن تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ جاسالعانى وتە ماڭىزدى. قازىر, وكىنىشكە قاراي, بىز ار سوت شەشىمى تۋرالى ولاي ايتا المايمىز» – دەپ اتاپ وتتى ول. جوعارعى سوت ىسكە اسىرىپ جاتقان «ساپالى ناتيجە» جوباسى اياسىندا بىرىنشى ساتىداعى سوتتاردىڭ 300 شەشىمىنىڭ اربىر ۇشەۋى ۇسىنىلعان تالاپتارعا – نە فورماسى بويىنشا, نە مازمۇنى بويىنشا سايكەس كەلمەيتىنى انىقتالعان. سۋديانىڭ ايتۋىنشا, سوت اكتىلەرى تۇسىنىكسىز, تاراپتاردى سەندىرە المايدى, ارى ىس ۇشىن ماڭىزى جوق ارتىق اقپاراتتان, داۋعا قاتىسى جوق زاڭ ۇزىندىلەرىن قايتالاۋلار مەن دايەكسوزدەردەن تۇرادى.
بۇل رەتتە قابىلدانعان شەشىمنىڭ ۋاجدەرىن دۇرىس كورسەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا جانە سوت اكتىسىنىڭ قۇرىلىمىنا قويىلاتىن تالاپتاردىڭ ساقتالۋىنا باسا نازار اۋدارىلدى. جاڭا نورماتيۆتىك قاۋلى (نق) سوت اكتىسىن كومپيۋتەردە دايىنداۋ كەزىندە بىرىڭعاي قارىپپەن جۇرگىزۋ, ونىڭ كولەمى, بايانداۋدىڭ وزگە دە سيپاتتامالارى تۋرالى تالاپتاردى قامتيدى. ول ارقىلى «ەلەكتروندىق قۇجات جانە ەلەكتروندىق تسيفرلى قولتاڭبا تۋرالى» زاڭىنىڭ ساقتالۋى قامتاماسىز ەتىلەدى.
استانا قالاسى سارىارقا اۋداندىق سوتىنىڭ توراعاسى ارمان جۇكەنوۆ وز سوزىندە نق بىرىنشى ساتىداعى سوتتار ۇشىن دۇرىس, ساۋاتتى ارى لوگيكالىق سارالانعان سوت اكتىسىن جازۋدا باعىت-باعدار بولادى دەپ سانايتىنىن جەتكىزدى. «نق-نىڭ ۇسىنىلىپ وتىرعان رەداكتسيياسى سوتتارعا تۇپكىلىكتى شەشىمدەردى قۇراستىرۋ كەزىندە كورسەتىلگەن ادىستەمەنى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. وسىنداي سوت اكتىسى, سوزسىز, پروتسەسكە قاتىسۋشىلارىنىڭ جانە جوعارعى ساتىداعى سۋديالاردىڭ قابىلداۋىنا جانە تۇسىنۋىنە وڭاي بولادى. شەشىمدى قۇراستىرۋدىڭ جاڭارتىلعان فورماتى ازاماتتاردىڭ سوتقا سەنىم دەڭگەيىن ارتتىرۋعا قوسىمشا نەگىز بولادى» دەدى ا.جۇكەنوۆ.
جالپى وتىرىسقا قاتىسۋشىلار نق جوباسىن تالقىلاپ, وعان ۇسىنىستار مەن ەسكەرتۋلەر ەنگىزدى. قۇجات رەداكتسييالىق جۇمىستاردان كەيىن جالپى وتىرىستا تۇپكىلىكتى بەكىتىلەدى.
ايحان شارىپ